Taal leeft. Net als alle levende creaturen evolueert zij, sommige woorden sterven uit, nieuwe woorden zien het licht. Niks mis mee. Maar in de beleving van de ouder wordende mens voelt dat soms als een verarming. Het gaat dan – zeg ik heel eerlijk – vaak om het verlies van het vertrouwde. Toch is het geklaag daarover van deze en andere bejaarden van groot nut. Zij houden de vernieuwers scherp, want niet elke vernieuwing is ook een verbetering. Soms zijn taalinnovaties hartverscheurend en tenenkrommend of veroorzaken ze zelfs braakneigingen. Daarover gaan deze stukjes.
Letterlijk
Drie uit het echte leven gegrepen voorbeelden, die ik onlangs letterlijk noteerde in mijn aantekeningenboekje: ‘Toen dat bericht van de postcodeloterij kwam, ging ik letterlijk uit mijn dak.’ ‘Hij was al tot het uiterste getergd, maar door díe opmerking ging hij...
Moeilijk of ingewikkeld?
‘Nederland smacht naar een korte formatie en dat wordt ingewikkeld’. Dat stond in de krant, dus zal het wel kloppen. Ook is deze voorspelling in lijn met wat we zo langzamerhand gewend zijn. Zodra er een probleem opduikt, tegenwoordig devaluerend meestal ‘crisis’...
Iedereen ziet het
Samen met de reporter kijken we uit op wat nog niet lang geleden een weiland met koeien was, maar nu een onafzienbare plas water met wat eendjes en kokmeeuwen, omzoomd door knotwilgen. In het midden van de plas staat een dikke eik. Tegenover de camera staat een...
Er komt van alles terug
Als mijn vrouw en ik even niks willen horen en zien over wapengekletter en smeltende ijskappen maar tóch willen kijken, kiezen we soms voor wat wij noemen het ‘niks-aan-de-hand-programma’. Die keuze zit – net als niks-aan-de-hand-muziek – een beetje in de hoek van het...
Eigenlijk
Gaan deze stukjes over taalverloedering? Of gaan ze eigenlijk over een oude man die worstelt met de nieuwe tijd? Of misschien toch over de valkuilen van de intermenselijke communicatie, het feest van de taalevolutie of het beroerde taalonderricht? Tja, waar gaan...
Aanspreektaal
Als oude man zijnde besef ik mij maar al te goed dat er nu letterlijk anders wordt gedacht over zo optimaal mogelijk taalgebruik als toen ik nog zeg maar jong en swag was. Immers, alleen ik en een handvol leeftijdgenoten zien de zeven taalkundige missers in deze...